Santo-Estello d’Arle Discours de la Coupo

Santo-Estello d’Arle

Discours de la Coupo

dilun 6 de jun 2022

Gènto Rèino Adelino,

Car Felibre,

Gramaci, d’en proumié, mi car felibre, d’agué entendu ma crido e coumprés moun souvèt. Gramaci d’èstre vengu tant noumbrous vous asseta à la Taulejado de la Coupo.

Gramaci à Moussu lou Maire d’Arle, arlaten de souco, que nous aculis emé tant d’avenènço e de sincerita dins la cresènço de nòstis us e de noste èime.

Gramaci à Midamo e Messiés lis elegi que nous fan l’ounour de sa presènci à-n-aqueste moumen maje pèr li felibre qu’es la Taulejado soulenno de la Coupo.

Nosto vengudo en Arle, long de Rose, au jougnènt di planuro de Crau e de Camargo, es pas degudo à-n-un anniversàri o à-n-uno óucasioun particuliero, mai à la voulounta de la vilo qu’a souveta nous tourna reçaupre quaranto vuech an après lou centenàri de la neissènço de Jóusè d’Arbaud que se ié festejè en setanto-quatre. Arle que nous reçaup magnificamen, l’antico ciéuta roumano abelido pèr si glourious mounumen, fiero de sa bello Vènus, recès de noste venerable palais, afourtis lou mistralisme qu’encarno, afiermo soun sentimen felibren.

Sian devènt à la vilo d’Arle d’agué coungreia tant bello endevenènço au moumen ounte s’acabo moun quatren e darrié mandat de capoulié.

D’efèt, clava moun capouleirat en Arle fai reparèisse en iéu dous moumen de mi premièris annado de felibre : quouro ié visquère tout trevira ma proumiero Santo-Estello e moun proumié Banquet de la Coupo, eici meme au Palais di Coungrès de la CCI, e, quouro emé lou capoulié Reinié Jouveau avian recoupia l’erbié de Mistral au Museon Arlaten. Despièi, en quasimen cinquanto an, jamai ai fali à ço qu’ai toujour ajusta à-n-uno voucacioun. Voucacioun que me menè à sacrifica ma vido pèr lou Felibrige, majamen dins li trento an qu’ai passa d’un biais o d’un autre à soun gouvèr : coume secretàri amenistratiéu, coume baile e coume capoulié.

Me ramente ço qu’aviéu di en 1995 : « siéu vengu au Felibrige tout simplamen pèr voucacioun e noun ai rèn fa de mai que de coumpli jour à cha jour ço que regardave pèr moun devé ».

M’avès, car felibre, souvènt entendu parla de voucacioun. Aquelo voues que vous vèn dóu fins founs de voste cor, que coumando l’astrado de vosto vido, que vous entrino e vous guido dins vòstis ate, un quaurarèn que dins voste èstre vous voudo à-n-un principe, à d’ùni valour, à-n-uno messioun. Me dirés que la voucacioun s’entènd religiousamen, mai durbèn-ti pas coume l’Evangèli li dicho de Frederi Mistral ? Alor, vo, devèn coumprendre lou mot dins soun sèns plenié, l’assoucian coumpletamen à la citacioun mistralenco : « que chascun de nous-autre proufesse ardidamen l’apoustoulat felibren ». Li voucacioun soun endispensable pèr baia vido e d’ande au Felibrige.

Li voucacioun soun ligado à soun espandimen, ié soun essencialo coume lou soun à l’endeveni, à l’anamen dóu mounde, à la soucieta, à d’ùni proufessioun. Me rejouïsse de vèire que despièi 168 an après li voucacioun primadierenco, sèmpre long dis an, de voucacioun de jouinesso apareiguèron. Perpetuïsson lou miracle de Font-Segugno. Sariéu pas fisançous coume lou siéu se m’avisave pas vuei d’aquéli voucacioun que lusisson coume de sentinello d’aqueste miracle, d’aquéli voucacioun que se presènton coume sa seguido e que, pasta de la fe dins l’an que vèn, garantisson l’aveni dóu Felibrige.

La voucacioun noun es uno chausido, es quaucarèn que s’impauso à vous. Es èstre destina naturalamen à-n-uno meno de vido, à-n-un ideau o à-n-uno causo. Es se retrouva toutalamen dins lou pres-fa que vous aparèis necite de coumpli e de basti. Es senti lou plan de sa vido, se ié counsacra, agi dins l’ilusioun talo que Frederi Mistral la definiguè à Roco-Favour en 1880.

Se vous parle ansin, es que la voucacioun que m’afisco despièi moun adoulescènci, es un elemen que vai de coutrìo emé la founcioun suprèmo. Tre si jouínis annado n’en fuguèron parieramen embuga moun predecessour e moun sucessour, coume part acò, lou crese, n’en soun tambèn embuga forço, bèn forço d’entre vautre. La voucacioun se pòu pas dessepara de l’eisistènci meme dóu Felibrige, es elo que l’a coungreia, es elo que countùnio de ié presta alen, fe e esperanço.

La voucacioun es dounc direitamen assouciado à nòstis aspiracioun, à tout ço nous ispiro la pensado mistralenco, soun renouvelamen dins lou tèms, e demostro, s’èro necite, que sian is antipode d’un passo tèms dóu dimenche.

De que se recato dins la noucioun de voucacioun coume nautre la coumprenen ? D’en proumié perpetuï e sèmpre aviva li resoulucioun mistralenco de 1851, pièi, empura vido, voio, anavans e faire greia au Felibrige li recordo talo que lis envisajèron li primadié quouro pèr Felibrige designèron l’obro e l’ourganisacioun, entre-teni si toco e óuteni de resulto, enfin, e plus precisamen, apara, sauva, proumòure la lengo de nòstis àvi, pensamen maje de nòsti davancié, pensamen que mai pougnènt à l’ouro d’aro e toco proumiero dóu Felibrige.

Vous prepause de chifra sus un prepaus toucant lou lengage e pèr estencioun, la lengo, de la filousofo Cynthia Fleury : « Une des manifestations du ressentiment est l’atteinte sur Le langage. On dénigre le langage qui est alors vidé de sa substance régulatrice. L’être humain est un homo loquax, un être de langage constitué par la langue : si on destitue la langue, on destitue la puissance de subjectivation. L’état de droit a fait valoir le langage comme l’instance régulatrice : fonction délibérative, esprit critique, l’expression libre, la création commune d’une rationalité publique. »

Sabèn tóuti, nous autre felibre, que lou respèt d’un pople passo inmancablamen pèr lou respèt de sa lengo, suport e vehicule de sa culturo ; li prepaus de Cynthia Fleury nous dounon resoun. Vèire parteja aquelo visto nous es un soulas, nous counforto e nous empèn à la tenesoun.

Noste role es de baia à nòsti counciéutadan lou goust de la lengo nostro, de ié baia l’envejo de l’ausi e de la legi. Nous li fau buta pèr que counprenon soun evidènto drudesso, l’interès que i’a de la descurbi, de l’ensigna, de la counèisse, mai davans tout, faire coumprendre que la fau counsidera, ié pourta atencioun e, subretout pas la rebuta.

La lengo es lou maioun capitau d’uno civilisacioun, d’uno culturo, pousquèsse un jour la Franço prendre counsciènci de soun patrimòni inmateriau, pousquèsse un jour descadena l’espressioun de si parla que, prenen-ié gardo, d’à cha pau s’esvalisson e dins gaire toumbaran en plen dins lou demembrié. Sarié uno perdo irrevoucablo pèr l’equilibre, e quant daumajouso pèr la richesso universalo : l’universau estènt la soumo di particularisme.

Sènso ges de doute, counsequènci de nòsti dificulta à eisista, de dela lis idiomo, la moundialisacioun unifourmiso lou mecanisme de la pensado.

Emé si mejan, sis us e soun encaracioun lou Felibrige sèmpre sara au rebous d’aquelo councepcioun dóu mounde, sèmpre sara l’óutis, bèn moudèste, mai reau, contro tóuti lis entre-presso destrùssi di valour foundamentalo que nous vènon dis àvi, de la marco de famiho. Sèmpre lou Felibrige coumplira soun degu pèr sauva e enaura aquel eiretage, mai tambèn pèr lou trasmetre e l’abeli.

Car felibre, veici ramenta un cop de mai lou sèns de l’acioun felibrenco, la noblo messioun dóu Felibrige, aquelo messioun la predique davans vous pèr lou darrié cop, mai l’entendrés, osco seguro, encaro longtèms de la bouco de moun sucessour coume d’aiours tóuti li generacioun l’an ausido de la bouco de tóuti li capoulié.

E aro, n’auriéu de coustatacioun à-n-adurre, n’auriéu d’óusservacioun à trasmetre, n’auriéu de resounamen à parteja, n’auriéu de souveni à vous counta dins la fermo sensacioun de parteja lou sabé e l’esperiènci que la founcioun m’ensignè. Mai noun, m’engardarai d’espremi un ressentimen, de baia de counsèu, de moustra uno visto di causo, de faire parèisse un vejaire. Noun ! ai pas de leissa desbounda que que siegue. Segound la lèi felibrenco ai mena nosto istitucioun coume l’entendiéu, à moun sucessour aro de l’adraia coume ié counvèn, vers uno pountannado nouvello, mai uno pountannado que sara fidèlo à l’idèio, à l’esperit, i toco e is usage que fan sa grandour despièi cènt-seissanto-vuech an.

Pèr ajougne nòsti toco, nous faudra que mai à l’aveni cava e utilisa li mejan baia pèr la soucieta mouderno. Après lis esfors sènso lassige toustèms coumpli e li resulto acampado, aro, la generacioun abarido dins lou councèt dóu couneita es la miés plaçado pèr adraia lou destin de la lengo e dóu Felibrige, es elo que detèn li clau, l’eisanço e lou sabé pèr mestreja lis endevenènço ennouvarello permetènt emé fisanço e sucès de persegui l’obro di davancié. Vaqui perqué iéu, que siéu au jougnènt de dos epoco, ai la prefoundo sentido qu’es mouralamen un devé de passa la man.

L’obro es encaro inmènso e tihouso, dóu mai lou tèms desgruno, dóu mai s’aluenchon nòstis ideau souciau e uman. Mai la fe, la fe dins l’an que vèn nous porto coume a pourta li rèire e coume pourtara la relèvo. La fe, sèmpre fara reboumbi l’eiretage escrèt d’un pople milenàri : sa literaturo, si mounumen, si païsage, soun umanisme, sis antìqui liberta ; uno civilisacioun pastado de l’èime troubadouren, de bèuta, de sapiènci, d’amour, de freirejacioun. Aquelo fe fai coumprendre l’avenimen e la resoun dóu Felibrige, l’estacamen à l’apartenènço, i tradicioun, à nòsti terro d’Auvergno, de Bigorro o de Gavoutino. Lou pres-fa demoro coume au proumié jour, mai lou trelus e la tenesoun proumèton de teni d’escoumesso, de basti un aveni soulide coume lou pantaiavon li Primadié. Lou Felibrige, sèmpre fuguè un relais d’enavans, un relais de flambèu, sèmpre coumplira l’ufanouso messioun que se dounè lou 21 de mai 1854 à Font-Segugno, sèmpre tóuti ié saran devènt de si counquisto istourico e d’èstre à l’óurigino de l’aparamen de nosto lengo. Fort tambèn de si realisacioun de vuei, jamai sara souto la coupello de qu que siegue. Degun jamai l’enféudara, sèmpre coume soun pople, lou Felibrige sara fièr e libre e, lou Capoulié, sucessour de Frederi Mistral à la tèsto dóu Felibrige, soubeiran, es soumés en res.

Me vire aro devers La Coupo qu’ai agu la gràci de garda sege an de tèms, la Coupo qu’ai agu l’ur de celebra lou 30 de juliet 2017. Avaloure bèn umblamen l’ounour e la chanço que l’astrado m’escaiguè en aguènt plaça aqueste anniversàri cènt-cinquanten de la Coupo à l’aflat de moun capouleirat.

Salude toujour emé gau e estimo la famiho de soun creatour Guihaume Fulconis.

Aquelo Coupo, santo e versanto, la pourtère emé proun de determinacioun e d’óutimisme en d’endré que l’avien jamai reçaupudo : à Còus, à Gréus-li-Ban, à Seloun-de-Crau, à Castihounés, à Sant-Iriés-la-Percho, à La Roco-Brou, à Pertus, coume la pourtère is àutri Santo-Estello o encaro en quàuquis vilo que la voulien festeja en 2017. Dins tóuti li recantoun de nòsti terro d’o, piousamen presentado, la Coupo, simbèu prefouns de fraternita, rebat de nosto istòri, demourè la messagiero de tout ço qu’encarno : famiho, amista, fidelita, enavans, coumunioun, esperanço, freirejacioun. L’ai aducho pertout emé deferènci, emé bate cor, emé frenisoun, em’umelita. Perceve talamen clar de mounte nous vèn e ço qu’ensigno.

Talamen tant que poudèn pas, au travès di noucioun d’inteligènci, de sagesso, de clarta que dardaion de la Coupo, noun envouca la pas. Aquelo pas sagatado en pleno Europo.

Sian aclapa de coumpassioun davans lou massacre dóu pople Ukrainian. Ges de mot podon espremi lou mau-cor que ressentèn, ges de paraulo podon depinta lis arderóusi pensado que ié destinan. Despoutenta, implouran nosto Coupo, qu’alargue sus l’umanita : soulas e resoun.

Pèr lou darrié cop, l’auboure davans vous, aquesto santo Coupo, l’auboure dins la remembranço di moumen ufanous qu’ai pouscu viéure bono-di vosto fisanço ; l’auboure dins la remembranço di counfidènci ausido à la chu-chut quouro ié sias vengu bèure à-de-rèng i banquet de la Coupo ; l’auboure i rèino qu’acoumpagnèron moun capouleirat, à la rèino Verounico que cinq an de tèms es anado de coutrio emé mi proumié pas capoulieren, à la rèino Angelico que tout de long de si sèt an, fuguè pèr iéu un rai de soulèu pasta d’un reciproque sentimen de soustèn e d’armounìo ; à la rèino Adelino qu’aquéli quatre darriéris annado, emé la memo afecioun, la memo amista que la rèino Angelico, m’aura enmena à la fin dóu capouleirat. Gènti rèino, Angelico e Adelino, jamai óublidarai vosto sincerita, la grandesso de vosto amo, jamai óublidarai ço que m’avès adu, jamai s’óublidara ço qu’avès adu au Felibrige.

L’auboure, la Coupo, devènt mai que mai, à mi baile e à moun clavaire.

L’auboure, la Coupo, em’uno pensado pèr si predecessour, i sendi atuau : à Crestian Andrieu, à Bregido Bascaules, à Valèri Bigault, Jan-Loup Deredempt, à Sabino Mistral, à Felipe Reig, l’auboure i Mantenènço que me soun tant caro, qu’ai vesita de long e de caire, lou mai poussible, ié temouniant tout moun estacamen, moun atencioun. Aqui encaro, jamai óublidarai l’aculido que m’èro reservado e l’amista que sèmpre regnavo.

L’auboure, la Coupo, à la Mantenènço d’Aquitàni, à la Mantenènço d’Auvergno, à la Mantenènço de Gascougno aut-Lengadò, à la Mantenènço de Lengadò-Roussihoun, à la Mantenènço de Limousin, à la Mantenènço de Prouvènço qu’irrigon dóu sang felibren l’ensèn de nòsti terradou fin qu’au darrié draiòu de nòsti campagno.

L’auboure, la Coupo, en pensado emé tóuti aquéli qu’an coumprés moun astrado. En pensado emé moun segne paire que m’a tant douna. L’auboure, la Coupo, à moun fraire, à sis enfant e pichots enfant. Ié demande perdoun de lis agué neglegi, d’agué toujour fa passa lou Felibrige davans éli. Perdoun Jan-Marìo de moun mancamen, perdoun Julìo e Jan-Batisto, de pas èstre ana à voste maridage pèr ço que i’avié la Santo-Estello de Gréus en 2008, perdoun Leoun e Nina de pas vous agué vist grandi.

L’auboure, la Coupo, en founso coumunioun emé Iveto que la Prouvidènci nous reüniguè en uno voucacioun coumuno e ié permeteguè d’aceta un trin de vido destimbourla au service esclusiéu de la Causo. N’i’en siéu prefoundamen recouneissènt, devènt e esmougu. Gramaci, Iveto !

Enfin, l’auboure, la Coupo. L’auboure autamen e fieramen i voucacioun felibrenco de vuei e de deman.

Siau, apasima e coumoula de joio, bève, l’espèr dins l’amo, au capoulié Paulin Reynard.

Jaque Mouttet

15en Capoulié dóu Felibrige

Après les discours de Madame Adeline Bascaules-Bedin, reine du Félibrige et de M. Patrick de Carolis, maire d’Arles, le capoulié Jacques Mouttet reprend la parole ainsi :

E aro, coume i’a just e just cènt an, lou dilun 5 de jun 1922 à Cano lou capoulié Marius Jouveau la reçaupère dóu capoulié Jóusé Fallen, vau remetre la Coupo au capoulié Paulin Reynard. Asatarai voulountié, justamen, ço que diguè lou capoulié Fallen à-n-aquel istant.

O Coupo santo te fise a moun ami afeciouna, lou majourau Paulin Reynard que lou Counsèu generau, coumplissènt moun vot lou plus ardènt, a, dins sa sesiho de vuei e pèr uno majourita di plus impausanto, elegi capoulié.

Ah ! moun car ami, vous que sias esta moun coulabouraire inalassable e fidèu, vous que, seguramen, res counèis miés que vous lou Felibrige atuau e si tenènt, vous passe de grand cor mis ensigne e mi poudé.

Aproufichas deja de l’estimo de tóuti li felibre, avès l’auto simpatìo de tout lou cors felibren que, dins tóuti li caire dóu Miejour, m’a douna, à iéu, tant souvènt lou recounfort de soun franc estacamen, que n’i’en marcarai jamai proun ma pleno recouneissènço e que la pregue de repourta sus vous.

Es dounc em’uno entiero fisanço que mete sus voste noble cor aquelo estello di sèt rai, signe de vosto autourita, estello que brihè sus lou cor de noste mèstre Frederi Mistral e de si quatorge successour. Vous la trasmete emé la plus prefoundo emoucioun, facho de touto moun afecioun pèr vous e de touto ma devoucioun pèr lou Felibrige.

Moun car capoulié, veici la Coupo, recatadou de tóuti nòsti pantai, « simbole d’amista, de freiresso e d’alianço entre lis ome » (Jóusè Fallen). Veici la Coupo que nous vèn di Catalan. Vous la fise, n’en sias aro lou gardaire.

Discours du nouveau capoulié

Paulin Reynard

Gènto Rèino Adelino,

Gènto Rèino d’Arle, Camiho, e si damisello d’ounour Manoun, Marìo, Clemènço, Paulino e Amandino,

Segne Capoulié,

Moussu lou Maire d’Arle,

Midamo, Missiés lis elegi cadun en vosto qualita,

Madamo Celino Marteau-Imbert, rapresentanto de Moussu lou Reitour,

Càri Counfreiresso, car Counfraire,

Càri felibresso, car felibre, caro famiho felibrenco

Cars ami presènt à-n-aquesto Taulejado soulenno de la Coupo,

Rare soun li Capoulié à aganta l’estello en presènci de si grand. Estènt que lou Felibrige es uno grando famiho, me permetrés de faire ounour à mi mameto Jóuseto e Eliano, tant coume à ma Lucìo, à mi gènt, Cèio e Alan ; à ma sorre e à moun bèu-fraire Doumé e à soun nistoun qu’espelira dins quàuqui semano, e à ma famiho aqui presènto.

Li salude d’autant mai voulountié que sian vuei, coume tóuti li jour en Felibrige, rèn qu’uno grando famiho. E sian quàsi quatre-cènt aqui acampa dins aquelo salo Chabraud de la C.C.I. dóu Païs d’Arle vuei.

Erian quàsi tres cènt à l’acamp dóu Counsèu generau de matin au tiatre municipau arlaten. Vole dire tourna-mai mi gramaci i felibre qu’emé si voues m’an pourta, pèr quatre an, à la tèsto de nosto noblo istitucioun, la proumiero, la qu’es à l’ourigino de tout, vo, de tout ço que se fai à l’ouro d’aro pèr apara e enaussa la lengo e la culturo d’o.

Aquesto annado 2022 marco pas soulamen la fin de mandat de noste estima capoulié En Jaque Mouttet. Coume dins tóuti lis gràndis istitucioun, faire avans n’a d’egau que de se souveni : « lis aubre que van founs… » coume lou ramentè la Rèino Adelino aièr… Alor, rememore tourna-mai li noum d’aquéli quinge capoulié qu’an servi l’istòri dóu Felibrige. Frederi Mistral, Jóusè Roumanille, Fèlis Gras, Pèire Devoluy, Valèri Bernard, Jóusè Fallen, Marius Jouveau (elegi capoulié i’a cènt an, en 1922), Frederi Mistral nebout, Carle Rostaing, Elie Bachas (elegi capoulié i’a 60 an), Reinié Jouveau, Pau Roux (que venguè capoulié i’a 40 an tout bèu just), Pau Pons, Pèire Fabre (elegi capoulié i’a trento an tout bèu just, à Mende, ounte erian l’an passa), e Jaque Mouttet : qunto tiero mi bèu felibre…! Li retra inmènso que fieramen se drèisson sus la plaço de la Republico d’Arle n’en soun la remembranço. Mai soun la provo que toujour li capoulié passon. E lou Felibrige rèsto !

Incounsciènt sariéu de pensa que ma plaço aqui toumbo naturalamen…!

Tres capoulié, au meme endré, lou meme jour, à la meme ouro. Èro, crèse, plus arriba desempièi l’elecioun dóu capoulié Reinié Jouveau. E qunt’ounour pèr iéu, qunt’ounour pèr nàutri tóuti !

Lou Capoulié en Jaque Mouttet diguè, en 2006 au Martegue à l’ouro de se presenta davans lou counsèu generau pèr pourta sa candidaturo : « acò pèr dire que jamai ai agu dins l’idèio de prendre la plaço de Pèire Fabre, que pèr iéu, que fuguère toustèms soun ajudaire, soun coulabouraire, sara toujour lou Capoulié, que moun amiraciouon demoro pleniero, e que sèmpre ié gardarai respèt e counsideracioun ». Aquéli paraulo, Segne Capoulié, li fau miéuno. Li fau miéuno estènt que retraison ço que pènse de vous, de vosto acioun. Diren jamai proun la chanço que lou Felibrige a. E aqui, pèr lou proumié cop, saren pas d’acord ! La chanço que lou Felibrige a d’agué un Capoulié, encaro quàuquis ouro, qu’a sachu èstre à l’escouto, qu’a sachu óusserva, qu’a sachu destria ço que, dins iéu, pèr iéu, me fasié felibre. E lou trasfourma, lou faire crèisse, fin qu’à me mena à l’estello. N’en fau de paciènci, n’en fau de tenesoun, n’en fau d’abnegacioun.

Lou Capoulié nous diguè aièr, en acamp di burèu di mantenènço : « avans moun eleicioun, ai couneigu quatre capoulié »… Verai que iéu, n’aguère qu’un ! Coume pèr d’ùni felibre, lou Capoulié Jaque Mouttet es « moun » capoulié…

Segne Capoulié, alor qu’emé Iveto, vous marquerias en Felibrige i’a 49 an, vosto proumiero Santo-Estello fuguè aqui, en Arle. voste capouleirat se ié vèn acaba. I’a pas d’asard !

Dirai, iéu, que siéu bèn dins la countinuëta. Dins la countinuëta de l’amour sant-estellenc e de la fraternita felibrenco. Coume lou Capoulié Jaque Mouttet e coume lou Capoulié Pèire Fabre. Car Pèire, car peirin ; Segne Capoulié, car Jaque, sias pancaro arriba à la retirado capoulierenco óuficialo ! Estènt d’abord que li rèire-capoulié, segound l’estatut felibren, fan partido dóu Burèu generau. E que comte bèn sus vosto ajudo. Pièi, que li majourau que sias soun tóuti sèmpre espera pèr douna voio e alen.

Estènt qu’uno eleicioun de capoulié es pas rèn dins uno vido, dins la vido d’un ome tant coume dins la vido dóu Felibrige, me permetrés de prene quàuqui minuto pèr vous counvida aqui, à moun coustat.

Meme s’aquelo estello es lou simbole de la cargo dóu capoulié, sabe qu’un capoulié es rèn sènso l’istòri que l’a precedi, sènso l’obro de si davancié. Alor, d’un biais simbouli, Segne Capoulié e rèire-capoulié, vous voudriéu apela, aqui, à mi coustat.

Poudrias dire, chascun, que la cargo capoulierenco noun se pòu leva. Que memo se la Coupo e l’estello espèron dins sa bouïto l’evenimen felibren à veni, lou capoulié, éu, l’es cado minuto de sa vido. Lou soucit l’a sèmpre. Alor, en signe de respèt e d’oumenage, davans li felibre aqui recampa, vous voudriéu remetre persounalamen à chascun uno esteleto d’or, au cor rouge e à sèt rai, o noun que sabès pas leissa la man, au contro, pèr vous ramenta lou souveni de vosto cargo e que lou Capoulié en plaço aura besoun de vosto man, de vosto memòri, de vosto sapiènci ; de voste judice e de vòsto istòri. Sabe que toujour poudrai coumta sus vosto ajudo. Ansin, mi car Capoulié, vous porge dounc aquélis esteleto que vuei intron dins li beloio felibrenco en l’ounour de voste engajamen.

Lou rèire-capoulié Pèire Fabre, coume lou ramentè pèr ma remesso de cigalo, veguè en iéu un futur felibre e me counvidè en 2010 à la Santo-Estello de Castihounés.

Lou capoulié En Jaque Mouttet m’avié d’aiours counvida davans lou Counsèu generau à Seloun en 2009. Lou Capoulié Mouttet diguè de-matin en Counsèu generau qu’ère, à soun idèio, uno meno d’ome prouvidenciau. Lou siéu pas. Ai pres la plaço que m’avès bèn vougu douna, bono-di vosto fisanço, e vosto envejo de trasmetre.

E qunto gau de vèire acampado l’Assemblado di jouine dóu Felibrige, moun car Guihaume Chevalier, dins la salo dóu Counsistòri à la seguido, justamen, dóu Counsistòri e de devé apoundre de cadiero que n’en mancavo ! À-n-aquelo jouinesso, qu’en grando majourita a la mita de moun age, dise ma fisanço, dise moun estrambord e dise ma gau. À Gabriéu Feutrier, à Louis Tighilt, à Jano di Sarno, en particulié, ié dise mi gramaci pèr l’ajudo que m’an pourta, à titre persounau, pèr aquelo Santo-Estello. Lou capoulié En Jaque Mouttet diguè de matin que leissavo sa plaço noun pèr lassige, mai pèr faire sang de nòu. Faire sang de nòu, vo. Mai faire sang de nòu après s’èstre assegura que lou sang ague un pau vira dins la Coupo e qu’ague un esperit felibren siau. Toujour mai la questioun de la fisanço. Car jouìni felibre, es aquelo fisanço que lou Capoulié En Jaque Mouttet me baiè à bèus-iue vesènt que jamai vouguère trahi. Fau lou vot pèr lou Felibrige de saupre agué sèmpre fisanço iéu tambèn dins la toco qu’es vostro, dins vòstis idèio e dins voste engajamen. Car èstre felibre, bràvis ami, es pas 5 jour de Santo-Estello l’an ! Se n’avès pancaro counsciènci, èstre felibre es tout simplamen la definicioun de ço que sian, de tout ço que pourtan.

La jouinesso se vèi. Emé lou Capoulié, emé Patrick de Carolis, emé Mandy Graillon, emé Sabino Mistral e emé Jano di Sarno, avèn vougu douna pèr aquelo Santo-Estello touto sa plaço à la jouinesso.

Èron 612 sus lou pountin, divèndre au vèspre.

E salude voulountié la presènci de dono Celino Marteau-Imbert, fasènt-founcioun d’ispeitouro academico pèr l’ensignamen dóu prouvençau dins l’acadèmi de z-Ais-Marsiho, tant coume salude emé gau li proufessour aqui presènt, li de prouvençau, mai tambèn li dis àutri matèri que permeton de douna la plaço que ié revèn à nosto lengo, e ai uno pensado mai particuliero pèr Tibèu Plantevin, proufessour d’educacioun musicalo à Veisoun, qu’a tant belamen mena ourquèstro e cor divèndre au vèspre pèr l’espetacle Li pouèto prouvençau en cansoun. L’avès coumprés, madamo l’ispeitouro, em’aquel espetacle mounta coutrìo emé li service dóu reitourat, lou Felibrige se tèn à voste coustat. Lou Felibrige se viro vers la jouïnesso. Lou Felibrige fai lou souvèt d’èstre un atour utile pèr l’ensignamen de la lengo. Es un message que poudès pourta proche vòsti coulègo dis àutris acadèmi ! Mai lou Felibrige noun vòu prendre la plaço qu’es pas la siéuno. Voulèn travaia coutrìo. Ai fisanço dins l’ensignamen publi.

Dissate au vèspre, es la jouinesso arlatenco qu’a moustra à bèl-èime soun poudé emé l’espetacle mena pèr l’escolo felibrenco l’Estello de l’aveni d’Arle, bailejado pèr Celino Faïsse e Jan-Lu Grandmaison. Salude, aqui tambèn, la participacioun di 6 felibresso que soun la rèino d’Arle, Camiho, e si damisello d’ounour ; tant coume salude lou presentatour d’aquelo vesprado, moun ami Simoun Calamel aqui presènt.

La court d’amour, enfin.

6 group. De creacioun óuriginalo. Un travai d’uno annado, vaqui ço qu’ispiro lou Felibrige, vaqui ço qu’es. Souto la presidènci de la rèino Adelino, que sèmpre, desempièi soun eleicioun, m’acoumpagno d’uno mantenènço à l’autro pèr ana au rescontre di jouìni felibre. Que sèmpre s’interèsso i questioun ligado i jouine. Ié devèn, à la Rèino Adelino, la moudificacioun dis estatut pèr permetre i minour de pousqué vouta o de deveni mèmbre d’un burèu mantenenciau.

La jouinesso èro dounc presènto en Arle pèr aquelo Santo-Estello !

3 vesprado e 5300 espetatour. Sian fièr de ço que sian au naturau, car felibre !

Gramaci, Moussu lou Maire, car Patrick de Carolis, gramaci Madamo la segoundo ajouncho, caro Mandy Graillon, d’agué aculi en Arle la Santo-Estello, d’agué fisanço dins lou Felibrige. Lou Felibrige en Arle… ié revendrai pas, mai vire mi pensado devers lou Museon Arlaten.

Fau lou vot, madamo l’ajouncho au Maire de Gréus, de vèire, d’un autre biais, de jouinesso à la Santo-Estello que belamen s’alestis dins vosto vilo. Sarai fièr de ié viéure ma proumiero Santo-Estello de Capoulié !

La cargo capoulierenco peso desenant sus ma tèsto.

Mai se peso sus ma tèsto, tre deman, pesara tambèn sus moun burèu.

À moun baile, lou majourau Pèire Imbert, dise touto moun amiracioun davans soun sabé, davans sa sapiènci. Urous siéu, Moussu lou Baile, d’entama aqueste capouleirat à ti coustat.

À ma clavairis, la felibresso Jano di Sarno, ti coumpetènci, toun engajamen, toun esperit viéu e nosto coumpliceta nous permetran à n’en pas douta de vèire luen.

Mai, foro dóu burèu, sian tóuti de felibre, de fraire. Emé mi counfraire dóu counsistòri, emé li cabiscolo e cabiscòu d’escolo felibrenco e si burèu, emé tóuti li felibre de bono voulounta, en Aquitàni, en Auvergno, en Gascougno Aut-Lengadò, en Lengadò-Roussihoun, en Limousin e en Prouvènço, oubrarai.

Oubrarai pèr faire entèndre noste message. Pèr reguigna, se fau reguigna. Pèr canta se fau canta. Pèr travaia, sèmpre, dins l’espèr e la fe que nous porton.

La fraternita, es l’audàci. Lou front !

Lou front de se durbi is àutri, lou front de se durbi à soun terraire. Lou front de se durbi à se !

Aguènt fisanço. Ai fisanço. Fe e espèr !

 

Brinde, brinde au grand capoulié En Jaque Mouttet qu’a marca l’istòri felibrenco. Brinde au capoulié Pèire Fabre, que me peirinejè au majouralat.

Brinde i felibre d’Aquitàni, d’Auvergno, de Gascougno Aut Lengadò, de Lengadò-Roussihoun, de Limousin e de Prouvènço que soun li cepoun de nosto Causo,

Brinde à ma clavairis e à moun baile, que sabon l’obro que l’espèro !

Brinde à la jouinesso presènto en forço au Felibrige, qu’a sachu ié trouba sa plaço, e brinde i felibre li mai ancian, qu’emé sa sapiènci e soun esperit freirenau, an sachu ié douna sa plaço.

Brinde à la bèuta de l’art qu’encarnon, nosto Rèino Adelino e, aqui en Arle, de nosto Rèino Camiho e de si damisello d’ounour.

Brinde à la forço vivo dóu Felibrige que la Coupo nous adus !

 

Paulin Reynard

16en Capoulié dóu Felibrige

Photos ã Jean-Landry Nicolas

Cet article a été publié par

© Le Felibrige Tous Droits réservés | Réalisation Dream Media® 2016 - Mentions légales et crédits